Phong tục lễ dạm ngõ chính là nghi thức lễ cưới trước tiên. Gia đình nhà trai và nhà gái gặp gỡ nhau, nhà trai đặt vấn đề chính thức cho đôi nam nữ tự do đi lại. Hai bên gia đình trao đổi tìm hiểu kỹ lưỡng trước đi tiến đến hôn nhân. Sau buổi lễ này, người con gái được xem như đã có nơi chốn.
Ý nghĩa của phong tục lễ dạm ngõ
Theo quan niệm truyền thống của người Việt, lễ cưới phải được cử hành vào ngày lành, tháng tốt, để có được những gì tốt đẹp và trọn vẹn nhất. Phong tục dạm ngõ là điều đầu tiên trong một lễ cưới.
Lễ dạm ngõ là buổi gặp gỡ giữa hai gia đình và diễn ra sau khi các cặp đôi đã thưa chuyện với hai bên gia đình, thể hiện mong muốn tiến tới hôn nhân. Được sự đồng thuận của nhà gái, nhà trai sẽ đến nhà gái xin phép cho đôi bạn tìm hiểu một cách kỹ lưỡng hơn khi quyết định hôn nhân.
Buổi lễ này, không cần nhiệm vụ hẹn trước của người mối (kể cả những trường hợp yêu nhau nhờ mai mối), không cần lễ vật rườm rà.
Lễ dạm ngõ có cần xem ngày?
Ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam lễ dạm ngõ đều đươc tổ chức dễ dàng, không quá tuân theo các thủ tục nghiêm ngặt. Vấn đề xem ngày lễ dạm ngõ cũng không quá khắt khe, nhiều gia đình không đi xem ngày lành tháng tốt mà sẽ chọn một ngày phù hợp nhất cho cả đôi bên.
Tuy vậy, với những nhà kỹ tính thì việc xem ngày vẫn được trú trọng. Lời khuyên cho các gia đình là nên thời gian tổ chức lễ dạm ngõ cần được thỏa thuận trước để đôi bên cùng chuẩn bị chu đáo, tránh những sai sót gây ảnh hưởng không đáng có đến ấn tượng của hai gia đình dành cho nhau.
Để có một buổi gặp gỡ ban đầu suôn sẻ, việc xem ngày dạm ngõ chẳng phải là yếu tố tiên quyết, mà thay vì vậy, cô dâu và chú rể nên tìm hiểu thật kỹ để nắm được tập tính sinh hoạt của mỗi gia đình, từ đó có cách cư xử phù hợp.
Như vậy vừa giúp thắt chặt thêm tình cảm cho đôi bên, vừa tránh những điều phật ý không đáng có.
Phong tục lễ dạm ngõ nên tổ chức vào lúc nào?
Đây là nghi lễ đầu tiên của phong tục cưới truyền thống nên về mặt thời gian, cũng như các quy định về xem ngày, giờ không quá khắt khe, nhất là trong thời đại tại thời điểm này.
Có gia đình cẩn thận sẽ đi xem ngày, với các nhà khác, nhà trai có khả năng tùy thuộc theo hoàn cảnh, điều kiện để chọn một ngày đưa lễ đến nhà gái.
Thời gian cần được thỏa thuận trước để đôi bên cùng chuẩn bị chu đáo, tránh những sai sót gây ảnh hưởng không đáng có đến ấn tượng của hai gia đình dành cho nhau.
Mâm lễ dạm ngõ
1. Phong tục lễ dạm ngõ miền Bắc
Theo phong thủy cơ bản, lễ dạm ngõ miền Bắc thường được phủ vải nhiễu đỏ như tráp quả đám cưới bao gồm cặp trà, rượu, trái cây được bọc giấy kính đỏ và không thể thiếu ít trầu cau.
Chú ý các món lễ vật này đều là số chẵn. Phần lễ vật tuy đơn giản nhưng cụ thể cần có cơi trầu cau vì quan niệm “miếng trầu là đầu câu chuyện”.
2. Phong tục lễ dạm ngõ miền Trung
Đơn giản, thông thường chỉ có khay trầu cau và một chai rượu lễ gói giấy đỏ. Để làm quà cho nhà gái, người miền Trung thường gói trong lễ vật các món bánh sản vật địa phương, đặc biệt là bánh Hồng, món bánh truyền thống luôn có mặt trong lễ cưới hỏi của người Bình Định, Phú Yên.
3. Phong tục lễ dạm của người miền Nam
Còn được gọi là lễ đi nói, đám nói. Mâm lễ đám hỏi miền Nam thường có cặp rượu, cặp trà được gói giấy đỏ trịnh trọng, một đĩa trầu cau được têm cánh phượng và mâm ngũ quả.
Thành phần gia đình 2 bên tham gia lễ dạm ngõ
Các thành viên tham gia lễ dạm ngõ, bên gia đình nhà trai gồm có:chú rể, bố mẹ chú rể cùng ông bà, cô, chú, bác, họ hàng ruột thịt trong gia đình, về số lượng thì từ 5 đến 7 người là đủ. Nhà trai báo chính xác ngày giờ đến dạm ngõ nhà gái và đến kịp thời,chuẩn bị chu đáo tránh làm thiếu sót.
Trình tự tiến hành lễ dạm ngõ
Theo như ngày giờ đã được xem xét kỹ lưỡng thì nhà trai sẽ mang lễ vật sang nhà gái, thực hiện nghi thức của lễ chạm ngõ, để hai bên gia đình có khả năng nói chuyện, tìm hiểu cũng giống như quyết định tổ chức lễ thành hôn, se duyên cho cặp đôi uyên ương vào ngày đẹp nhất:
Một khi hai bên gia đình đã gặp mặt và nói chuyện thì người đại diện gia đình nhà trai sẽ giới thiệu cũng giống như thưa chuyện với nhà gái về nguyên nhân buổi gặp mặt cũng giống như ngỏ ý đối với nhà gái.
Sau khi đại diện nhà trai giới thiệu thì đại diện nhà gái sẽ đứng lên có đôi lời cảm ơn và thay mặt gia đình cô dâu nhận lễ vật, sau đó trình mong muốn và ý kiến của mình với nhà trai.
Khi mà đã chấp nhận cho đôi bạn trẻ tìm hiểu nhau thì bố mẹ nhà gái sẽ đưa chú rể và cô dâu đến thắp hương bàn thờ tổ tiên để báo cáo về thành viên mới của gia đình.
Tiếp theo, cả hai gia đình sẽ cùng nhau thương thảo về ngày tổ chức lễ ăn hỏi cũng như lễ cưới, lễ vật cần đi kèm trong các buổi lễ. Kết thúc buổi lễ dạm ngõ, nhà gái mời nhà trai dùng bữa cơm thân mật để tạo thêm sự gắn bó giữa hai bên gia đình.
Lời kết
Tổng quan về phong tục lễ dạm ngõ đã được đề cập và giải thích ở trên, từ đó thấy được buổi lễ dạm ngõ tuy đơn giản tuy nhiên là buổi lễ “mở màn” cho những thủ tục quan trọng khác để tiến đến đám cưới nên cũng phải được chu toàn về mọi mặt.
Xem thêm: Tổng Hợp Những Mẫu Backdrop Đám Cưới Phổ Biến
Phương Thoa – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: cuoihoiphuonganh, kalina, mimosawedding)